گاورنر تک جهته بیهق 1 متر

گاورنر تک جهته بیهق 1 متر بر ثانیه: سیستم ایمنی پایه در آسانسورها

گاورنر تک جهته بیهق با سرعت 1 متر بر ثانیه یک قطعه ایمنی مکانیکی در آسانسورهای کششی است که برای پایش و کنترل سرعت کابین آسانسور تنها در جهت حرکت رو به پایین طراحی شده است. این محصول، تولید شرکت فراز آسانبر بیهق است و برای آسانسورهایی با سرعت نامی حداکثر 1 متر بر ثانیه کاربرد دارد.

عملکرد و ماهیت “تک جهته” بودن

ماهیت “تک جهته” در این گاورنر به این معنی است که تنها در صورتی فعال می‌شود که سرعت کابین آسانسور در حین حرکت رو به پایین از حد مجاز (معمولاً حدود 1.15 متر بر ثانیه برای سرعت نامی 1 متر بر ثانیه) فراتر رود.

چگونگی فعال شدن:

1. پایش سرعت: یک سیم بکسل نازک و مستقل (معمولاً 6 میلی‌متری) به گاورنر (که معمولاً در موتورخانه یا بالای چاه قرار دارد) و به کابین آسانسور متصل است. این سیم بکسل همواره با سرعت کابین حرکت می‌کند.
2. تشخیص سرعت غیرمجاز: اگر به هر دلیلی (مانند نقص در موتور، ترمز، یا پاره شدن سیم بکسل‌های اصلی) سرعت کابین در حین پایین آمدن از حد تنظیم شده برای گاورنر بیشتر شود، گاورنر شروع به چرخیدن سریع‌تر می‌کند.
3. فعال‌سازی میکروسوئیچ: چرخش سریع گاورنر باعث فعال شدن یک میکروسوئیچ داخلی می‌شود. این میکروسوئیچ بلافاصله مدار ایمنی آسانسور را قطع می‌کند و فرمان قطع برق موتور آسانسور را صادر می‌کند. این عمل باعث فعال شدن ترمز الکترومکانیکی موتور و شروع روند توقف آسانسور می‌شود.
4. درگیر کردن پاراشوت (در صورت لزوم): اگر با قطع برق موتور و ترمز، سرعت کابین همچنان کاهش نیابد و یا حتی افزایش یابد (نشان‌دهنده یک نقص جدی‌تر)، مکانیزم داخلی گاورنر به صورت مکانیکی قفل می‌شود. این قفل شدن، سیم بکسل گاورنر را به شدت متوقف می‌کند. از آنجا که این سیم بکسل به پاراشوت (ترمز ایمنی) زیر کابین متصل است، توقف ناگهانی آن باعث فعال شدن و درگیر شدن پاراشوت با ریل‌های راهنمای کابین می‌شود.
5. توقف ایمن کابین: پاراشوت با چسبیدن به ریل‌ها، کابین را به صورت ایمن و کنترل شده، حتی در صورت پاره شدن سیم بکسل‌های اصلی، متوقف می‌کند و از سقوط آزاد آن جلوگیری می‌نماید.

مشخصات و ملاحظات

• سرعت نامی: 1 متر بر ثانیه. این سرعت برای اکثر آسانسورهای مسکونی در ساختمان‌های با ارتفاع متوسط رایج است.
• نوع: تک جهته (Uni-directional). این مهمترین نکته است.
• استاندارد: این گاورنر مطابق با استانداردهای تولید قطعات آسانسور ساخته می‌شود. با این حال، باید توجه داشت که استانداردهای جدیدتر (مانند استاندارد ملی ایران ISIRI 1-6303 و EN 81-20/50)، استفاده از گاورنرهای دو جهته را برای آسانسورهای جدید الزامی می‌دانند. این گاورنرها برای ایمنی در هر دو جهت (جلوگیری از سقوط و همچنین جلوگیری از برخورد کابین با سقف چاه در حرکت رو به بالا) طراحی شده‌اند.
• کاربرد: گاورنرهای تک جهته عمدتاً در آسانسورهای قدیمی‌تر استفاده شده‌اند. در صورت استفاده در آسانسورهای جدید، باید اطمینان حاصل شود که سیستم ایمنی کلی آسانسور (برای حرکت رو به بالا) به روش‌های دیگری تأمین شده باشد و با الزامات استاندارد منطبق باشد.
• قطر سیم بکسل: نیاز به استفاده از سیم بکسل گاورنر با قطر حداقل 6 میلی‌متر دارد.
• میکروسوئیچ‌ها: مجهز به میکروسوئیچ‌های قطع کننده مدار ایمنی.
• محل نصب: معمولاً در موتورخانه (بالای چاه) یا در آسانسورهای بدون موتورخانه (MRL) در مکانی مناسب نصب می‌شود.

اهمیت و توصیه‌های ایمنی

با وجود سادگی نسبی در مقایسه با نوع دو جهته، گاورنر تک جهته همچنان یک لایه حفاظتی حیاتی در برابر سرعت بیش از حد رو به پایین فراهم می‌کند. با این حال:

• اولویت با دو جهته: در نصب آسانسورهای جدید، همیشه اولویت با گاورنرهای دو جهته است تا بالاترین سطح ایمنی را مطابق با استانداردهای روز دنیا تضمین کند.
• بازدید و نگهداری منظم: صحت عملکرد گاورنر باید به صورت دوره‌ای و دقیق توسط سرویس‌کاران مجرب آسانسور بررسی شود. هرگونه نقص یا عدم کارایی آن می‌تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشد.
• راه‌اندازی مجدد: پس از فعال شدن گاورنر، آسانسور باید توسط تکنسین متخصص و پس از بررسی و رفع کامل علت فعال شدن، مجدداً راه‌اندازی شود.

در مجموع، گاورنر تک جهته بیهق 1 متر بر ثانیه یک قطعه ایمنی است که می‌تواند در آسانسورهای مشخصی مورد استفاده قرار گیرد، اما توصیه اکید می‌شود در پروژه‌های جدید، به سمت استفاده از تکنولوژی‌های ایمنی پیشرفته‌تر و مطابق با آخرین ویرایش‌های استانداردها (گاورنرهای دو جهته) حرکت شود.